Dünyanın önde gelen sıralama kuruluşlarından Times Higher Education (THE)’nın ‘En Genç Üniversiteler’değerlendirmesinde birinci, ‘QS 2025 Dünya Sıralaması’nda ise 14’üncü olan Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi’nin Rektör Yardımcısı Prof. Ling San, geçtiğimiz günlerde Sabancı Üniversitesinde ‘İlham Veren Başkanlar Konferansı’na katıldı. Prof. San, yapay zekânın eğitimdeki yerini ve geleceğini Hürriyet’e anlattı.
Prof. San, bu konuda eğitimcilere ve öğrencilere bir dizi teklif sıraladığı açıklamalarında şunları söyledi: “Yapay zekâ, bilgiyi insanların parmaklarının ucuna kadar getirse de, onun çıktısını uygun anlayıp hakikat ve yanlış bilginin ayrımına varmak için her vakit öğrenmeye ve bilgiye gereksinim duyulacak. Yapay zekâ araçlarının iş dünyasında yaygınlaşmasıyla, eğitimcilerin öğrencilere bu teknolojileri etik, eleştirel ve üretken bir formda kullanmaları için bilgi ve maharet kazandırması gerekiyor. Öğrenciler bunların yanında ‘ekip çalışması’ maharetlerini de edinmeli.
ÖZEL SOHBET ROBOTLARIYLA ÖĞRENME
Eğitimciler, öğrencileri için ‘öğrenmeyi özelleştirmek’ emeliyle yapay zekâdan yararlanabilirler. Örneğin; yapay zekâ, öğrencilerin tercih ettikleri öğrenme biçimine nazaran ders formatını ayarlayabilir. Özel sohbet robotları, ‘etkili dijital öğrenme yardımcıları’ olarak hizmet verebilir. Yapay zekâ aracılığıyla oluşturulan ‘kişiselleştirilmiş öğrenme’, öğrencilerin bilgilerindeki boşlukların belirlenmesine ve bu boşlukları kapatmak için ilgili derslerin önerilmesine yardımcı olabilir.
DEĞERLENDİRMEDE DAHA TESİRLİ OLABİLİR
‘Yapay zekâ ve değerlendirme’ ilgisinde birtakım ilerlemeler kaydedildi. Yapay zekâ takviyeli kıymetlendirme araçlarının tesirli kullanımı, ‘notlandırmayı’ daha dengeli hale getirebilir. Bu teknoloji, öğretmenin daha maksat odaklı ve yanlışsız geri bildirim sağlamasına katkı sağlayabilir. Eğitimcilerin yapay zekâdan ‘değerlendirme’ evresinde faydalanması; öğrencilere erken dayanak eğitim sunulması ve akademik performansın geçmişten bugüne kıymetlendirilmesi açısından tahlil imkanı sunabilir.
BU TEKNOLOJİYİ BENİMSEMEK GEREK
Yapay zekâ, eğitim de dahil olmak üzere hayatın ve iş hayatının birçok tarafını değiştirmeye hazır. Memleketler arası Para Fonu (IMF), yapay zekânın dünya çapındaki işlerin neredeyse yüzde 40’ını etkileyeceğini, geride kalmamak için herkesin bir seviyede yapay zekâ marifetlerini öğrenmesi gerektiğini öne sürdü. Bu nedenle eğitimciler yapay zekâyı benimsemeyi, keşfetmeyi ve onunla deney yapmayı öğrenmeli. Nasıl ki 20-25 yıl evvel önce iş dünyasında bilgisayar marifetleri bir gereklilik olarak ortaya çıktıysa, yapay zekâ maharetlerine sahip olmak da önümüzdeki on yılda bir iş için ön şart haline gelecek.
‘YAPAY ZEKÂ UZMANI’ OLMAK KAİDE DEĞİL
Ancak herkesin ‘yapay zekâ uzmanı’ olması ve programlama bilmesi gerekmiyor. Zira gerekli yapay zekâ uzmanlığı seviyesi kişinin rolüne ve işine nazaran değişecek. Berbata kullanım ve suistimalden kaçınmak için herkesin yapay zekâ ile ilgili etik mevzular, sınırlamalar ve riskler hakkında birtakım temel anlayış ve bilgilere sahip olması da kıymetli.
YAPAY ZEKÂ OKURYAZARLIĞI
Üniversiteler, farklı cinsten öğrencilere çeşitli seviyelerde yapay zekâ dersleri sunuyor. Örneğin; NTU, öğrencilerin yapay zekâ ve yeterlilik konusunda temel bir anlayış geliştirmeleri ve farklı alanlardaki problemleri nasıl çözebileceklerini öğrenmeleri için bir ‘yapay zekâ yan dal’ programı başlattı. Öğrenciler ana kollarıyla yahut ilgi alanlarıyla uyumlu seçmeli dersler alarak bu bahiste kendilerini geliştirebilirler, yan kol programlarını takip edebilirler. Tüm öğrencilerin yapay zekâ hakkında bir temel anlayışa sahip olmasını sağlamak için de çalışmalar yapılıyor. 2021’de NTU, tüm lisans öğrencileri için tanıtılan ‘Disiplinler Ortası İş Birlikçi Temel Müfredatı’na dijital okuryazarlık, etik derslerine ise yapay zekâ ile ilgili temel hususları dahil etti. Tüm doktora öğrencileri için ise bir yapay zekâ okuryazarlığı dersi başlatıldı.”
THE’DA EN UYGUN GENÇ ÜNİVERSİTE
“NTU’nun yapay zekâ ile ilgili araştırma kalitesi; bilgisayar bilimleri alanında global olarak ikinci sıraya yerleştiği ‘US News & World Report’ üzere çeşitli bahis bazlı sıralamalarda daima olarak güçlü bir performans göstermesiyle ortaya çıkıyor. Bu durum NTU’nun, bir üniversiteyi çeşitli göstergelerle kıymetlendiren ‘THE En Genç Üniversiteler’ sıralamasında tepeyi muhafazasına katkıda bulundu.”
PROF LİNG SAN KİMDİR?
Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi (NTU) Rektör Yardımcısı Prof. Ling San, lisans ve yüksek lisansı Cambridge Üniversitesi’nde, doktorayı ise Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’de tamamladı. NTU’ya katılmadan evvel, Singapur Ulusal Üniversitesi’nde (NUS) 13 yıl geçirdi. Prof. San. Ağustos 2022 ile Temmuz 2024 ortasında Singapur Ulusal Araştırma Vakfı’nın Baş Bilimsel Danışmanı olarak vazife yaptı. Ayrıyeten Singapur Hükümet Bilimsel Danışmanları Komitesi’nin bir üyesi olan Prof. San, 2024’te Singapur Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’ndan ‘Kamu İdaresi Altın Madalyası’ aldı. Tutkulu bir eğitimci olan Prof. san aynı zamanda çok sayıda öğretim harikalığı mükafatı kazandı.