Rapor, 2030 yılına kadar iş gücü piyasasında yaşanacak dönüşümün mesleklerin yüzde 22’sini etkileyeceğini ortaya koyuyor.
Dönüşüm sonucunda 170 milyon yeni rol oluşurken, 92 milyon rolün ortadan kalkacağı ve buna bağlı olarak net 78 milyonluk bir iş artışı gerçekleşeceği öngörülüyor.
Teknolojik ilerlemeler, demografik değişimler, jeoekonomik tansiyonlar ve ekonomik baskılar, bu dönüşümün en önemli itici güçleri olarak dünya genelindeki dalları ve meslekleri yine şekillendiriyor.
2030 yılına kadar işgüc piyasasını yönlendirecek temel etkenler şöyle:
– Ömür maliyetlerindeki artış, iş gücü piyasasında dönüşüme neden olan en önemli etkenlerden biri olarak öne çıktı.
– Patronların yarısı, artan maliyetlerin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor.
– Global enflasyonda gözlenen gerilemeye karşın, fiyat baskıları ve yavaşlayan ekonomik büyümenin 2030’a kadar dünya genelinde 6 milyon işi ortadan kaldıracağı kestirim ediliyor.
2025 YILINDA EN BEĞENİLEN MESLEKLER NELER?
Rapora nazaran, en çok istek görecek 5 meslek şöyle sıralandı:
1- Çiftlik personelleri, tarım işçileri
2- Hafif kamyon ve teslimat hizmetleri
3- Yazılım ve uygulam geliştiricileri
4- İnşaat çalışanları
5- Mağaza satış elemanları
2025 YILINDA GÖZDEN DÜŞECEK MESLEKLER NELER?
Rapora nazaran, en az ilgi görecek 5 meslek şöyle sıralandı:
1- Kasiyerler ve bilet gişesi çalışanları
2- İdari ve yönetici asistanları
3- Bina bakımı ve paklık çalışanları
4- Materyal kayıt ve stok işleri
5- Baskı işleri
ŞİRKETLER YAPAY ZEKAYA YÖNELİYOR
Yapay zekâ, iş modellerini değerli ölçüde dönüştürüyor. Global ölçekte patronların yarısı, yapay zekânın sunduğu yeni fırsatları pahalandırmak hedefiyle faaliyetlerini tekrar konumlandırmayı planlıyor. Bu değişime yönelik en yaygın yaklaşım, çalışanların yine maharet kazanmasına yahut hünerlerini geliştirmesine yatırım yapmak.
İşverenlerin yüzde 77’si bu doğrultuda adım atacağını belirtiyor. Bununla birlikte, yüzde 41’i yapay zekânın otomatikleştireceği kimi vazifeler nedeniyle iş gücünü azaltmayı öngörüyor. Patronların neredeyse yarısıysa, yapay zekâdan etkilenen konumlardaki çalışanlarını farklı departmanlara kaydırmayı planlayarak hem marifet açığını kapatmayı hem de teknolojik dönüşümün insan üzerinde yaratabileceği olumsuz tesirleri hafifletmeyi hedefliyor.
Hızla gelişen teknolojiler, iş dünyası önderleri, siyaset yapıcılar ve çalışanları iş birliğine zorluyor. Tüm paydaşların, bir yandan iş gücünü bu değişimlere hazırlamaya çalışırken öbür yandan da kesimler ve ülkeler ortasında ortaya çıkabilecek işsizliği önlemek için sorumluluk alması gerekecek.
Raporda, bu değerlendirmelerin ışığında, en çok talep görecek meslekler de sıralandı
EN ÇOK TALEP GÖRECEK MESLEKLER NELER?
Raporda, bu değerlendirmelerin ışığında, en çok talep görecek meslekler de sıralandı. En çok istek görecek 5 meslek, data çözümleyici ve bilgi bilimcileri, yapay zeka ve zakine tahsili uzmanı, büyük beri uzmanı, dijital pazarlama ve strateji uzmanı ve proses otomasyon uzmanı.
Listenin tamamı ise şöyle:
Veri Çözümleyici ve Data Bilimcileri
Yapay Zeka ve Makine Tahsili Uzmanı
Büyük Data Uzmanı
Dijital Pazarlama ve Strateji Uzmanı
Proses Otomasyon Uzmanı
İş Geliştirme Uzmanı
Dijital Dönüşüm Uzmanı
Bilgi Güvenliği Analisti
Yazılım ve Uygulama Geliştiricileri
Nesnelerin İnterneti (Iot) Uzmanı
Proje Yöneticisi
İşletme Hizmetleri ve İdare Müdürü
Veritabanı ve Ağ Uzmanları
Robotik Mühendisi
Stratejik Danışman
Yönetim ve Tertip Analistleri
Fintech Mühendisi
Mekanik ve Makine Tamircileri
Organizasyonel Gelişim Uzmanları
Risk İdaresi Uzmanı
ANKETE 1000 ŞİRKET KATILDI
Dünya çapında 1.000’in üzerinde şirketin iştirakiyle hazırlanan rapor, günümüzde iş dünyasının dönüşümünün önündeki en büyük mahzurun maharet açığı olduğuna işaret ediyor.
İşverenlerin yüzde 63’ü, karşılaştıkları en kıymetli zorluğun marifet eksikliği olduğunu vurgularken, mevcut işlerde gerekli hünerlerin yaklaşık yüzde 40’ının değişmesi bekleniyor.
Yapay zekâ, büyük bilgi ve siber güvenlik alanlarındaki teknoloji hünerlerinin talebi süratle artarken, yaratıcı düşünme, dayanıklılık, esneklik ve çeviklik üzere insani marifetler de kritik kıymetini koruyacak. Süratle değişen iş piyasasında, her iki maharet çeşidini de barındıran bir birleşik maharet setinin giderek daha gerekli hale gelmesi bekleniyor.
Hafif kamyon ve teslimat hizmetleri de en beğenilen meslekler arasında YAPAY ZEKA VE GÜÇ ÖNE ÇIKIYOR
Ön saflarda yer alan roller ile bakım ve eğitim üzere temel dalların, 2030’a kadar en yüksek iş artışını yaşaması bekleniyor. Yapay zekâ ve yenilenebilir güç alanındaki gelişmeler de iş piyasasını yine şekillendirerek teknoloji yahut uzmanlık gerektiren birçok rolde talebi artırıyor. Buna karşılık, grafik dizayncılar da dahil olmak üzere rutin kimi rollerin talebinde gerileme gözleniyor.
Raporda, “Üretken yapay zekâ ve süratle değişen teknolojik ekosistem hem eşsiz fırsatlar sunuyor hem de önemli riskler yaratarak dalları ve iş gücü piyasalarını dönüştürüyor,” görüşü hakim.
DÜNYANIN EN BEĞENİLEN YETENEKLERİ HANGİLERİ OLACAK?
Raporda, 2030 yılında öne çıkacak marifetler de sıralandı.
1- Yapay zeka ve büyük veri
2- Siber güvenlik
3- Teknolojik okuryazarlık
4- Yaratıcı düşünme
5- Dayanıklılık ve esneklik
6- Merak ve yaşan uzunluğu öğrenme
7- Liderlik ve toplumsal etki
8- Yetenek yönetimi
9- Analitik düşünme
10- Çevresel sorumluluk
TARIM, KAMYON NAKLİYATI, İNŞAAT ÖNDE
Tarım çalışanları, kuryeler ve inşaat emekçileri üzere ön saflardaki roller, 2030 prestijiyle en büyük mutlak iş artışını yakalayacak. Nüfus eğilimleri ve temel kesimlerdeki artan taleple birlikte hem hemşireler üzere bakım bölümü çalışanları hem de eğitim alanındaki profesyoneller için kıymetli bir büyüme öngörülüyor. Yapay zekâ, robotik ve bilhassa yenilenebilir güç ile etraf alanlarındaki gelişmelerin ise bu uzmanlıkları gerektiren rollere olan talebi artırması bekleniyor. Öte yandan, kasiyerler ve idari asistanlar üzere esasen gerileme eğiliminde olan rollere, üretken yapay zekânın yarattığı dönüşüm nedeniyle grafik tasarımcıların da eklenmesi dikkat çekiyor.
NÜFUS YAŞLANIYOR SIHHAT ÖNE ÇIKIYOR
Demografik değişimler de iş gücü piyasasında değerli rol oynuyor. Yüksek gelirli ülkelerdeki yaşlanan nüfus, sıhhat hizmetlerine olan talebi artırırken, düşük gelirli ülkelerdeki artan çalışma çağındaki nüfus, eğitim bölümünde büyümeyi tetikliyor. Tüm bu farklılıklar, yetenek idaresi, eğitim ve mentorluk odaklı iş gücü stratejilerini zarurî hale getiriyor.
Jeopolitik tansiyonlar ise işletmelerin yüzde 34’ü için en büyük tasa kaynağı durumunda. Ticaret kısıtlamaları ve endüstriyel siyaset değişimleri de birçok şirketin stratejilerini tekrar şekillendiriyor. Kimi şirketler, offshoring yahut reshoring siyasetleriyle pozisyon değişikliğine gitmeyi planlıyor. Tüm bu gelişmeler, siber güvenlik üzere alanlardaki marifetlere olan talebin daha da artmasına yol açıyor.
TÜRKİYE’NİN BEĞENİLEN MESLEKLERİ NEDİR?
Genişleyen dijital erişimin, 2025-2030 periyodunda Türkiye’de iş gücü piyasasında değerli değişimlere yol açması bekleniyor. Türkiye’de durum, ülkede faaliyet gösteren firmaların yapay zekâ ve robotik üzere teknolojileri daha ağır formda benimsemesinin önünü açacak.
Ayrıca Türkiye’deki şirketlerin yüzde 60’ı, güç teknolojilerinin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor. Bu beklentiler, ülkede en süratli büyümesi öngörülen iş rolleri listesinde de kendini gösteriyor: Robotik Mühendisleri, Yenilenebilir Güç Mühendisleri ve Otonom ve Elektrikli Araç Uzmanları, önümüzdeki devirde öne çıkması beklenen meslekler ortasında yer alıyor.
İşverenler, Türkiye’de 2030 prestijiyle iş başında gereken becerilerinyüzde 44’ünün değişeceğini varsayım ediyor; bu oran, global ortalama olan yüzde 39’un üzerinde seyrediyor. Yapay zekâ ve büyük data, teknolojik okuryazarlık ile siber ağ ve güvenlik, ülkede en süratli büyümesi beklenen marifetler olarak gösteriliyor. Bunun yanı sıra, çok lisanlı yetkinliklerin kıymetinin de global ortalamaya nazaran daha yüksek bir artış göstermesi dikkat çekiyor.